Die volgende voorbeelde wat deur die Suid-Afrikaanse Inkomstediens (SAID) in sy Interpretasienotas weergegee word, moet noukeurig deur Suid-Afrikaners wat buite Suid-Afrika werk bekyk word.    

Voorbeeld – Betekenis van die “vergoedings-” en “sluitingsperiode”

Feite:

Op 1 Mei 2013 het X, ’n werknemer van ’n Suid-Afrikaanse beheermaatskappy, aandele van die Suid-Afrikaanse maatskappy verkry op grond van indiensneming. As deel van die ooreenkoms was X nie by magte om van die aandele ontslae te raak tot en met 1 Mei 2016 nie. Die aandele is toegestaan vir beide uitsonderlike prestasie deur X gedurende die maatskappy se vorige finansiële jaar (1 Mei 2012 tot 30 April 2013) en as ’n aansporing om X se dienste te behou gedurende die sluitingsperiode.

Resultaat:

Die volgende periodes is van toepassing om die brontydperk van die wins te bepaal:

• Die vergoedingsperiode: 1 Mei 2012 tot 30 April 2013 (die periode waartydens dienste gelewer is in verband met die vergoeding).
• Die sluitingsperiode: 1 Mei 2013 tot 30 April 2016 (die periode waartydens die aandele nog nie aan X behoort nie en waarvoor die werknemer vereis word om dienste te lewer totdat die beperking gehef word).

Die brontydperk beloop daarom van 1 Mei 2012 tot 30 April 2016, aangesien die aandele volgens die ooreenkoms aan X toegestaan is vir beide ’n vergoeding vir uitsonderlike prestasie gedurende die maatskappy se vorige finansiële jaar en as ’n aansporing om X se dienste te behou gedurende die sluitingsperiode.

Die ligging van dienste gelewer gedurende beide die “vergoedings-” en “sluitingsperiode” moet in ag geneem word wanneer die toewysingsperiode van die wins onder artikel 10(1)(o)(ii) bepaal word. Aangesien die wins gelyktydig toegeneem het, moet dit daarom gelyktydig toegewys word, oor die tydperk wat die dienste gelewer is.

Die brontydperk vir artikel 8C-wins sal, afhangende van die omstandighede, soos volg wees:

• Van die eerste dag van die “vergoedingsperiode” wat aanleiding gegee het tot die toestaan van ’n reg om aan ’n aandeleskema deel te neem, tot die datum wanneer die ekwiteitsinstrument aan die werknemer behoort volgens artikel 8C; of
• Van die datum van toekenning tot en met die datum wanneer die ekwiteitsinstrument aan die werknemer behoort, waar daar eenvoudig ’n “sluitingsperiode” is en geen “vergoedingsperiode” nie.

Sodra die brontydperk van die wins bepaal is en die werknemer vir die vrystelling van artikel 10(1)(o)(ii) gekwalifiseer het, moet die vrygestelde gedeelte bereken word gebaseer op die volgende toewysingsmetode:

Werksdae buite die Republiek in die bronperiode × artikel 8C voordeel totale werksdae in die bronperiode = vrygestelde gedeelte van die wins onder artikel 10(1)(o)(ii).

Naweke, openbare vakansiedae en verlofdae is uitgesluit van werksdae vir doeleindes van hierdie berekening.

Die “bronperiode” in hierdie formule verwys na die “vergoedingsperiode” en die “sluitingsperiode” waarmee die aandelewins verband hou, soos hierbo bespreek.

Voorbeeld – Toewysing van wins gemaak onder artikel 8C

Feite:

Op 1 Julie 2009 het DG, ’n werknemer van ’n Suid-Afrikaanse beheermaatskappy, 5 000 aandele (teen R5 elk) van die Suid-Afrikaanse maatskappy verkry op grond van indiensneming. Volgens die ooreenkoms was DG nie by magte om van die aandele ontslae te raak tot en met 1 Julie 2014 nie. Die aandele is slegs toegestaan om DG se dienste te behou. DG het dienste gelewer aan ’n Nigeriese dogtermaatskappy gedurende die periode 1 Februarie 2011 tot 31 Januarie 2013. DG het die toetse vir die 183 dag-periode en 60 opeenvolgende dag-periode nagekom, en daarom kwalifiseer enige vergoeding wat vir dienste buite die Republiek gedurende daardie periode verdien is vir vrystelling onder artikel 10(1)(o)(ii). DG was in Nigerië en het dienste gelewer vir ’n totaal van 460 werklike werksdae gedurende daardie kwalifiseringsperiode. DG het ook dienste gelewer buite die Republiek gedurende die sluitingsperiode, maar buite enige kwalifiseringsperiodes soos hieronder uiteengesit:

• 1 Oktober 2009 tot 30 Oktober 2009; en
• 10 April 2014 tot 26 Mei 2014.

Op 1 Julie 2014, toe DG geregtig was om van sy aandele ontslae te raak, het dit onder artikel 8C gesetel, en het ’n markwaarde van R43 per aandeel gehad. DG het daarom ’n wins van R190 000 gemaak [5 000 × (R43 – R5)]. Om illustrasie in hierdie voorbeeld te vereenvoudig, is enige verlofdae geïgnoreer.

Resultaat:

Die gedeelte van die wins wat deur DG gemaak is nadat hy beheer oor die ekwiteitsinstrumente verkry het wat verband hou met dienste gelewer buite die Republiek gedurende die kwalifiseringsperiode van 12 maande is vrygestel van belasting onder artikel 10(1)(o)(ii). Die vrygestelde gedeelte moet soos volg bereken word:

Werksdae buite die Republiek in die bronperiode × artikel 8C voordeel totale werksdae vir die bronperiode = vrygestelde vergoeding onder artikel 10(1)(o)(ii) = 460/1 250 × R190 000 = R69 920. Die balans van die wins van artikel 8C van R120 080 bly belasbaar in Suid-Afrika. Daar is ’n totaal van 1 250 werksdae gedurende die bronperiode, van 1 Julie 2009 tot 1 Julie 2014. Die wins is gelyktydig versprei oor hierdie periode. Die winste toeskryfbaar aan periodes waar dienste buite die Republiek gelewer is, maar wat nie binne ’n kwalifiseringsperiode van 12 maande val nie, dit is nou die periodes 1 tot 30 Oktober 2009 en 10 April 2014 tot 26 Mei 2014, kwalifiseer nie as dae buite die Republiek onder die formule nie, en die winste toeskryfbaar aan dienste gelewer gedurende hierdie periodes bly ten volle belasbaar in Suid-Afrika.

Kontak Fanus Jonck, belastingkonsultant, by tax@jonck.net met jou belastingnavrae.