deur Fanus Jonck 

Ek het die volgende navraag ontvang: Is ek as ’n nie-inwoner aanspreeklik vir kapitaalwinsbelasting as ek Suid-Afrikaanse aandele verkoop?

Antwoord:

Kapitaalwinsbelasting (KWB) op die verkoop of geagte verkoop van eiendom in Suid-Afrika deur nie-inwoners is slegs van toepassing op die verkoop of geagte verkoop van ’n bate op of ná 1 Oktober 2001. Nie-inwoners is aanspreeklik vir KWB op die belasbare kapitaalwins wat op die volgende bates gemaak is:

• Onroerende eiendom in Suid-Afrika (byvoorbeeld grond en geboue);
• Enige reg of belang in onroerende eiendom in Suid-Afrika (byvoorbeeld ’n langtermynhuurooreenkoms);
• Aandele in ’n maatskappy waarvan 80% of meer van die markwaarde van sy netto bates uit onroerende eiendom in Suid-Afrika bestaan, en waar die nie-inwoner direk of indirek 20% of meer van die aandele van die maatskappy besit; en/of
• Bates van ’n permanente oprigting in Suid-Afrika (byvoorbeeld die tak van ’n buitelandse maatskappy).

Nie-inwoners wat aandele op die JEB verkoop, sal nie in Suid-Afrika op die wins daarvan belas word nie. Die volgende vraag is dus: Is jy ’n nie-inwoner vir belastingdoeleindes? Jy sal wees as jy formeel geëmigreer het of as dit duidelik is dat jy nie terugkom nie, d.w.s. jy werk nie vir ’n maand in die buiteland en keer dan vir ’n maand na Suid-Afrika toe terug nie. Mense wat permanent in die buiteland werk en minder as die helfte van die afgelope vyf jaar in Suid-Afrika was en elke jaar minder as 91 dae in Suid-Afrika was, word vir belastingdoeleindes as ’n nie-inwoner beskou.

Gestel so ’n persoon het Sasol-aandele in 2005 teen R100 per aandeel gekoop en Suid-Afrika toe in 2010 verlaat toe Sasol-aandele elk R220 werd was. Hy wil dié aandele nou in 2017 teen R400 per aandeel verkoop. Tegnies moes hy sy kapitaalwins verklaar het in die belastingjaar waarin hy as nie-inwoner vir belastingdoeleindes gekwalifiseer het. Sy geagte wins sal dus R120 wees (R220 minus R100). Enige groei sedert hy as ’n nie-inwoners vir belastingdoeleindes gekwalifiseer het (d.w.s. totdat hy die aandele teen R400 elk verkoop het), is dus nie in Suid-Afrika belasbaar nie.

Jy is welkom om die belastingkonsultant Fanus Jonck by tax@jonck.net met enige belastingnavrae te kontak.