Algemene belastingfoute wat Suid-Afrikaanse ekspats maak
Die bestuur van belastingverpligtinge is een van die grootste uitdagings vir Suid-Afrikaanse ekspats. Foute met die hantering van belastingverpligtinge kan lei tot boetes, rente en ander regsprobleme. In hierdie artikel word die algemeenste belastingfoute wat Suid-Afrikaners in die buiteland maak, bespreek asook hoe om dit te vermy.
1. Verkeerde begrip van belastingverblyfstatus
Een van die grootste wanopvattings onder ekspats is dat Suid-Afrikaners wat in die buiteland woon, outomaties nie meer in Suid-Afrika belastingpligtig is nie. Suid-Afrika het egter ’n verblyfgebaseerde inkomstebelastingstelsel; dit beteken belastinginwoners word belas op hul wêreldwye inkomste, ongeag waar hulle woon.
Jy kan die volgende twee hoofkriteria gebruik om jou belastingverblyfstatus te bepaal:
- Gewone verblyftoets: As jy Suid-Afrika steeds as jou tuiste beskou en van tyd tot tyd terugkeer, word jy waarskynlik as ’n belastinginwoner beskou.
- Fisieseteenwoordigheidstoets: Indien jy gedurende enige 12 maande tydperk meer as 183 dae buite Suid-Afrika deurbring (waarvan 60 dae aaneenlopend moet wees), kan jy kwalifiseer vir belastingvrystelling op buitelandse verdienste.
Baie ekspats versuim om hul verblyfstatus te hersien en dit by die Suid-Afrikaanse Inkomstediens (SAID) te registreer; dit lei dan tot onverwagte belastingverpligtinge. Dit is raadsaam om professionele belastingadvies in te win om seker te maak jy verstaan jou status korrek. (Holborn)
2. Versuim om vrystelling op buitelandse inkomste te eis
Suid-Afrikaanse belastinginwoners wat in die buiteland werk, mag vrygestel word van belasting op tot R1,25 miljoen van hul verdienste, mits hulle:
- in diens is en in die buiteland werk lewer;
- meer as 183 dae per 12 maande periode, insluitend 60 aaneenlopende dae, buite Suid-Afrika deurbring.
Baie ekspats is nie bewus van hierdie vrystelling nie of pas dit verkeerd toe en dit kan daartoe lei dat hulle te veel belasting betaal. Dit is noodsaaklik om jou bewegings en inkomste noukeurig te dokumenteer om aan die SAID se vereistes te voldoen. (Mike Coady)

3. Versuim om dubbelbelastingooreenkomste in ag te neem
Dubbelbelasting is ’n groot bekommernis vir ekspats, omdat hulle moontlik in twee lande op dieselfde inkomste belas kan word. Suid-Afrika het dubbelbelastingooreenkomste met verskeie lande om te voorkom dat belastingbetalers twee keer op dieselfde inkomste belas word.
Hierdie ooreenkomste bepaal watter land belasting op spesifieke inkomste hef en bied belastingkrediete of vrystellings. As jy hierdie ooreenkomste ignoreer, kan jy onnodige belasting betaal. Dit is noodsaaklik om vertroud te wees met die dubbelbelastingooreenkomste tussen Suid-Afrika en jou gasheerland. (Holborn)
4. Versuim om te registreer as ’n voorlopige belastingbetaler
As jy in die buiteland ’n hoë inkomste verdien wat nie onder Suid-Afrika se LBS-stelsel (Pay As You Earn/PAYE) val nie, moet jy moontlik as ’n voorlopige belastingbetaler registreer.
Voorlopige belasting vereis twee of drie paaiemente vooruitbetaalde belasting gebaseer op geskatte inkomste. Versuim om hierdie betalings te doen, kan tot boetes en rente lei. Dit is belangrik om vas te stel of jy voorlopige belasting moet betaal. (Grant Thornton)
5. Verkeerde begrip van belasting op byvoordele en toelaes
Baie ekspats ontvang vergoeding in die vorm van huisvesting, reiskoste, kinders se skoolgeld, en lewenskoste-toelaes. Sommige van hierdie byvoordele is egter belasbaar in Suid-Afrika en moet in jou belastingopgawe ingesluit word.
As jy hierdie voordele nie korrek verklaar nie, kan die SAID jou beboet. Maak seker jy verstaan watter dele van jou vergoeding belasbaar is en dien jou belastingopgawe akkuraat in.
6. Versuim om ’n belastingopgawe in te dien
Suid-Afrikaanse ekspats en Suid-Afrikaners wat tydelik in die buiteland werk, is dikwels onseker of hulle ’n belastingopgawe in Suid-Afrika moet indien. Sommige ekspats glo verkeerdelik dat hulle nie belastingopgawes in Suid-Afrika hoef in te dien as hulle geen belasting skuld nie.
Die SAID vereis egter dat alle belastinginwoners steeds hul jaarlikse belastingopgawe indien, selfs al verdien hulle buitelandse inkomste of kwalifiseer vir vrystellings. Elke mens wat in Suid-Afrika ’n inkomste verdien, byvoorbeeld uit huurgeld, moet ’n belastingopgawe indien.
Versuim om ’n opgawe in te dien, kan lei tot administratiewe boetes en probleme met die SAID in die toekoms. (Finglobal)
Lees ook: Moet Suid-Afrikaanse ekspats Suid-Afrikaanse belastingopgawes indien?
Belasting op huurinkomste uit ’n Suid-Afrikaanse eiendom

7. Versuim om professionele belastingadvies in te win
Belastingwette is kompleks en verander gereeld. Om belastingaangeleenthede op jou eie te hanteer, kan lei tot duur foute en onnodige betalings.
Om ’n kundige belastingadviseur te raadpleeg wat in ekspatbelasting spesialiseer, kan jou help om aan wetlike vereistes te voldoen en belastingbesparings optimaal te benut. Dit is ’n wyse belegging vir enige Suid-Afrikaner wat in die buiteland woon.
Samevatting
Suid-Afrikaanse ekspats moet hul belasting versigtig beplan. Maak seker van die volgende:
- Dat jy jou belastingverblyfstatus korrek verstaan
- Dat jy gebruik maak van die belastingvrystelling op tot R1,25 miljoen buitelandse inkomste
- Dat jy dubbelbelastingooreenkomste benut
- Dat jy vir voorlopige belasting registreer indien nodig en die betalings betyds doen
- Dat jy jou belasbare voordele en toelaes reg verklaar
- Dat jy jaarlikse belastingopgawes indien, selfs al woon jy in die buiteland
- Dat jy professionele belastingadvies inwin
As Suid-Afrikaanse ekspats hierdie algemene belastingfoute vermy en hulle belasting slim beplan, kan hulle hul finansiële situasie beter bestuur en onnodige belastingkoste en boetes voorkom. Dit sal help om seker te maak dat hulle aan wetlike vereistes voldoen en geen onaangename verrassings van die SAID ontvang nie.
Foto’s: Unsplash