Wanneer jy in die buiteland woon, verander baie dinge – jou adres, jou roetine, selfs die manier waarop jy jou dag beplan. Maar een ding wat jy altyd saamneem, is jou taal. Jou moedertaal is nie net ’n manier om te kommunikeer nie; dit is jou skakel na jou herkoms, jou kultuur en jou identiteit.

Meer as net woorde

Vir baie mense wat in die buiteland woon, is Afrikaans veel meer as ’n stel grammatika- en spelreëls. Dis die taal waarin jou ouers jou gesus het, waarin jy jou eerste stories gehoor het, waarin jy geleer het om te bid. Elke uitdrukking, spreekwoord en idioom dra ’n stukkie van jou geskiedenis.

“Wanneer ek Afrikaans praat, hoor ek my ma se stem in my kop. Dis asof ek net vir ’n oomblik weer in my ouerhuis in Pretoria sit,” – Annelie, Kanada

In ’n vreemde land kan hierdie taal ’n emosionele toevlug word – ’n plek waar jy tuis voel, selfs al is jy duisende kilometers ver.

Die uitdaging van taalverskuiwing

In baie gesinne wat in die buiteland woon, begin die moedertaal met elke nuwe geslag swakker word. Kinders wat hoofsaaklik in Engels of ’n ander plaaslike taal grootword, gebruik Afrikaans net met hul ouers – en selfs dit word al hoe minder. Sonder doelbewuste inspanning kan die taal binne ’n paar jaar byna heeltemal verdwyn.

“Ons het besef as ons nie doelbewus Afrikaans tuis praat nie, gaan ons kinders dit net verstaan maar nie self kan gebruik nie,” – Marius, Nieu-Seeland

Bewus leef om jou taal te behou

Om jou moedertaal te behou in die buiteland vra doelgerigte keuses:

• Praat dit daagliks by die huis, selfs al voel dit makliker om in Engels oor te skakel.
• Lees en luister na Afrikaanse boeke, musiek en podsendings.
• Sluit aan by gemeenskappe soos AfriForum Wêreldwyd se Wêreldgids, waar jy ander Afrikaanssprekendes in jou area kan ontmoet.
• Vier Afrikaanse kultuur deur feesdae, liedjies en kos te deel met jou gesin en vriende.

“Ons hou elke jaar ’n klein ‘Suid-Afrikaanse dag’ waar ons biltong maak, Afrikaanse musiek speel en die kinders net in Afrikaans met mekaar praat,” – Leandie, Australië

Waarom dit saak maak

Jou moedertaal gee jou ’n unieke stem. Dit dra jou kultuur, jou humor en jou wyshede oor op maniere wat geen ander taal kan nie. Vir kinders is dit ’n geskenk wat hul wêreld verbreed – dit gee hulle toegang tot ’n ekstra kultuur, ekstra stories en ekstra maniere van dink.

“My dogter sê altyd sy voel spesiaal dat sy ’n taal kan praat wat niemand in haar klas verstaan nie – dit maak haar anders op ’n goeie manier,” – Riaan, Nederland

Vir volwassenes is dit ’n anker in ’n wêreld vol verandering en bly jou taal ’n konstante herinnering aan wie jy is en waar jy vandaan kom.

’n Uitnodiging aan ekspats

Ongeag waar jy woon, jy kan kies om jou moedertaal te bewaar en te deel. Deur dit doelbewus te gebruik en te koester, bou jy ’n brug tussen jou nuwe wêreld en jou wortels.

Want uiteindelik is jou taal nie net deel van jou verlede nie, maar ook ’n lewende deel van jou toekoms – ’n geskenk vir die geslagte wat ná jou kom.

Lees ook: Suzette Datema versprei vreugde en kalmte deur kuns in uitdagende tye