Deur Alana Bailey
Onlangs was ons so gelukkig om die pragtige Sky Lodge in Noordwes naby die Hartbeespoortdam te gaan besoek. Die welige plantegroei van dié omgewing het heelwat verrassings opgelewer.
Een daarvan was stamvrugte (Englerophytum magalismontanum). Stamvrugbome is immergroen en groei stadig. Dit het blink blare en dra vrugte wat dig teen mekaar aan die ouer hout van die boom ontwikkel. Die vruggies lyk byna soos lukwarte en is rooi wanneer hulle ryp is. Stamvrugte het ’n unieke, soet smaak wat ’n mens aan lietsjies laat dink en dit kan gebruik word om wyn, mampoer, asyn, stroop en konfyt mee te maak. Soms word dit ook saam met mieliemeel gekook om ’n smaaklike pienk pap te vorm. Dit het ’n hoë vitamien C inhoud en tradisionele genesers gebruik dit om maag- en rumatiekpyn te verlig. Die blomme en vrugte lok verskeie soorte insekte en voëls.
’n Ander soort boom wat ons aandag getrek het, is die botterklapper (Strychnos madagascariensis). Die leeragtige, effens harige blare van die boom is donkergroen bo en liggroen onder. Die koeëlronde vrugte is aanvanklik blougroen en word geel wanneer hulle ryp is. Vrugte kan tot 8 cm in deursnee wees. Dit het ’n kalbasagtige dop wat baie sade omhul. Alle soorte klappers in hierdie plantfamilie is nie veilig nie – sommige se sade bevat strignien en ’n mens moet dus eerder nie die klappers eet as jy nie die bome goed kan uitken nie. Botterklappers het egter vele gebruike. Die vrugtevleis kan fyngemaak, gedroog en geëet word. Verder kan ’n pasta van die vrugte gemaak word om vlooie af te weer en die wortels kan gemaal en met warm water gemeng word om as braakmiddel te dien. Musiekinstrumente soos die marimba en fluite word van die gedroogde doppe gemaak.