Tibbie Steyn: Heldin én volksmoeder

08/08/2023
| Deur Ilze Nieuwoudt
5-Maart_MT_en_Tibbie_Steyn

Op 5 Maart 1865 is ’n vrou gebore wat deur haar ondersteuning aan haar man én haar eie formidabele ywer as een van Suid-Afrika se “uitnemendste volksheldinne” vereer is. Rachel Fraser – beter bekend onder haar getroude van as Tibbie Steyn – was die eggenote van die vyfde en laaste president van die Oranje-Vrystaat, M.T. (Marthinus) Steyn. Tibbie is in Philippolis gebore en was die dogter van ’n Skotse predikant. Sy en Marthinus is in 1887 getroud.

Gedurende die Anglo-Boereoorlog het sy eers saam met die Vrystaatse regering getrek, maar word in 1900 in Bloemfontein onder huisarres geplaas. Sy staan haar man deurlopend by en dring teen die einde van die oorlog aan dat hy (wat toe reeds ernstig ongesteld was) na Europa reis om gespesialiseerde mediese behandeling te ontvang.

Die egpaar keer in 1905 terug na Suid-Afrika en word sleutelfigure in die naoorlogse opheffing van die Afrikaner. Tibbie was onder meer nou betrokke by die oprigting van die Meisieskool Oranje in 1906, die stigting van die Oranje-Vrouevereniging in 1907 en die bevordering van Afrikaans as skryftaal. Ná haar man se dood in 1916 was sy saam met Emily Hobhouse betrokke by fondsinsamelings vir behoeftiges in Europa na afloop van die Eerste Wêreldoorlog.

Volgens Elbie Truter wat ’n omvangryke biografie oor Tibbie geskryf het, is Tibbie “onder sowel Engelse as Afrikaners … sonder voorbehoud geëer, en [het] by die Afrikaners … spontaan die eretitel van Volksmoeder verwerf”. Tibbie is op 3 Januarie 1955 oorlede en in dieselfde graf as haar man by die Vrouemonument in Bloemfontein begrawe.

Deel op

Hoe lank woon jy al in die buiteland?
Naam en van
Hidden
This field is for validation purposes and should be left unchanged.

Nuutste artikels