Suid-Afrikaanse fees te Saskatchewan, in die hartjie van Kanada
Saamgestel deur Chandré du Plessis
Saskatchewan is ’n provinsie in die hartjie van Kanada. Reg in die middel. Sy grense strek van Kersvader se voorstoep af tot teen Noord-Dakota in die VSA. In die winter beleef ons dae wat tot so koud as -45 °C kan word. Ons somers is heerlik en temperature kan styg tot 35 °C. Die provinsie is boerderygedrewe en die goudgeel kanolalande is iets besonders om te aanskou in die middel van die somer. Ons provinsie word die ”Land of Living Skies” genoem omdat ons gereeld die aurora borealis kan sien, maar in die volksmond noem ons Saskatchewan sommer die ”Kanadese Vrystaatvlaktes” omdat dit so plat is.
Dit is ’n gesellige geleentheid, kleurvolle vlaggies wapper in die wind en die parkeerterrein is propvol karre. Woorde soos “Sawubona”, “Yebo” en “Dumela” heet jou behoorlik welkom by die ingang. Onder die groot “South African Market Welcome!”-banier begroet Afrikaanse mense jou, neem die toegangsfooi en plak ’n stempel op jou hand. Dis opvallend hoe vriendelik die mense is, almal lag en gesels en Afrikaanse musiek kan in die verte gehoor word. Kinders speel en lag en ’n ”Hallo, oom” of ”Dankie, tannie” maak sommer jou dag!
Die eerste ry stalletjies is kosstalletjies. Die kosgeure en -reuke vul jou neus en jou hart en mens kan nie help om nostalgies te raak nie. Treffer op treffer uit die gazebo-kombuise word disse wat in bakkies en sakkies bedien word. Kerrie en rys, vetkoeke, jaffels, pannekoek, pampoenkoekies, “bunny chows”, sosaties, boerewors, roosterkoek, pap-en-kaiings en vele meer. Die handgemaakte dekor en allerlei stalletjies stel ook nie teleur nie. Die vlytige vingers van ’n kreatiewe gemeenskap het pragtige ontwerpe gemaak. Van proteakussingslope tot Afrika-motief-oorbelle, van braaiborde tot braaiers, draadkarre en skopfietse, eetgerei, pottebakkery en welkom-matjies vir jou voordeur. Die kuns en kreatiwiteit van Suid-Afrikaners ken geen perke nie. Mense neem deel van so ver as Manitoba en Alberta en slaap oor net om deel te wees van hierdie unieke jaarlikse kuierfees.
Die tafels het weereens gekreun onder die koeksisters, melkterte, beskuit en sjokoladekoeke. Die biltong, droëwors, boerewors en beesstert het menige koelboks gevul. Daar was ook ingelegde groente, blatjang, biltongspeserye, konfyt en al die soorte koekies wat jou hart begeer! Gesels mens met die organiseerders van die mark, sal jy agterkom dat niemand so baie mense verwag het by die eerste mark nie. “Ons wat stalletjies gehad het, het gedink as niemand opdaag nie, dan koop ons maar by mekaar, maar kom ons hoop 200 mense daag op. Wat ’n verrassing toe daar 3 000 mense opdaag in Julie 2023 by die eerste mark. Ons het vinnig besef ons sal na ’n ander groter terrein moet soek as ons weer die geleentheid wil aanpak.” Vanjaar was dit selfs groter en beter met meer as 70 verkopers en ongeveer 5 000 besoekers. ’n Groot grasveld is omskep in drie areas, een area vir springkastele en glybane, een het boeresport gehuisves en op die ander een het die Gophers-rugbyklub van Saskatoon die jongspan geleer hoe om rugby te speel. ’n Teetuin het koffie, melktert en snye koek bedien. Die jaarlikse danskompetisie sorg vir groot pret. Op die ritme van Afrikaanse musiek dans mense hulle sorge weg en ’n allemintige $200-kontantprys vir die wenners maak die kompetisie ’n groot aantreklikheid.
Buiten die verwagte Suid-Afrikaners en Kanadese was daar ook besoekers uit lande soos Switserland, Ghana, Letland, Australië, Nederland en Iran. Daar was mense met Springboktruie, tradisionele Kaaps-Maleisiese drag, tradisionele Xhosa-krale het gepronk om die nekke van dames met groot glimlagte, klein seuntjies met kakieklere en vellies en nog vele meer. Kouse met Zoo-koekies-, Creme Soda- en Fizzer-motiewe was ’n speelse toevoeging tot die Suid-Afrikaners se reeds kleurvolle dag. Ek kom volgende jaar weer hierdie geleentheid bywoon. Die dag was fantasties georganiseer en die bestuurspan het hulle goed van hulle taak gekwyt. Die bemarking was fantasties, die terrein was tops en die organisering puik. ’n Kleurvolle dag soos hierdie kom ongelukkig ook tot ’n einde. Met nostalgiese denke en verlange in jou hart na jou huis, jou kultuur en jou mense, stap mens uit na jou motor toe, onder die borde wat ons vroeër so mildelik welkom geheet het.
Ons harte loop oor van die gemoedelikheid wat ons ervaar het, om saam met landgenote te kan kuier. Ons inkopiesakke en koelbokse is boepensvol van al die lekkernye waarna ons hunker en ons kinders het nuwe maats gemaak. Tot volgende jaar, Saskatoon!
Wat gebeur naby jou?
Het jy geweet AfriForum Wêreldwyd bied ’n gratis diens waar jy enige (Suid-)Afrikaanse byeenkomste of feeste op ons platform kan bemark? Stuur gerus ’n e-pos na wereldwyd@afriforum.co.za en laat weet ons van enige lekker Afrikaanse byeenkoms in die buiteland.